Η ιστορία του σημερινού Τμήματος Βιοτεχνολογίας, του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών, τυπικά αρχίζει το 1989 ένα έτος που αποτελεί σταθμό στην εξέλιξη του Ιδρύματος, αφού η μέχρι τότε Ανωτάτη Γεωπονική Σχολή Αθηνών [1], με το Π.Δ. 377/1989, μετονομάζεται σε Γεωργικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, ενώ παράλληλα ιδρύονται επτά ανεξάρτητα Τμήματα. Το νεοϊδρυθέν Τμήμα Γεωργικής Βιολογίας και Βιοτεχνολογίας, τον πρώτο χρόνο της λειτουργίας του 1989-1990 δέχτηκε φοιτητές του Πανεπιστημίου με μετεγγραφή από τα υπάρχοντα Τμήματα, ενώ από το 1990 το Τμήμα δηλώνεται στο μηχανογραφικό δελτίο των αποφοίτων Λυκείου και οι φοιτητές εισάγονται στο Τμήμα με τις Πανελλήνιες Γενικές Εξετάσεις για τα Α.Ε.Ι. Στην τετραετία 1991-1994 εισάγονται 30 φοιτητές ετησίως, ενώ το 1995 το Υπουργείο Παιδείας αύξησε τον αριθμό αυτό σε 40 [2]. Πρώτος Πρόεδρος ήταν ο Καθηγητής Γενετικής κ. Μιχαήλ Λουκάς, ο οποίος εμπνεύστηκε και πρωτοστάτησε στη δημιουργία του Τμήματος, που ήταν το πρώτο Βιοτεχνολογικό Τμήμα σε Πανεπιστημιακό Ίδρυμα της Ελλάδας. Το 1992, σε ειδική συνεδρία του Τμήματος, αποφασίστηκε η αναγόρευση των Καθηγητών Φώτη Καφάτου, (Harvard University & Πανεπιστημίου Κρήτης) και κ. F. J. Ayala, (University of California) σε Επίτιμους Διδάκτορες του Τμήματος, ως αναγνώριση της ανεκτίμητης προσφοράς τους στην Επιστήμη της Γενετικής και εν γένει της Βιολογίας [3]. Η Σύγκλητος (συνεδρία 193/28.09.1995) αποφάσισε την μετονομασία σε Τμήμα Γεωπονικής Βιοτεχνολογίας [4], ενώ το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών εξακολουθούσε να είναι το μοναδικό Α.Ε.Ι. στη χώρα μας, που παρέχει εκπαίδευση στη Βιοτεχνολογία σε επίπεδο Τμήματος [5]. Μέχρι το 1998 παρατηρείται από τις βάσεις εισαγωγής συστηματική εκδήλωση μεγαλύτερου ενδιαφέροντος από τους υποψηφίους του Γ.Π.Α. [6]. Με το Π.Δ. 80/2013 (ΦΕΚ 119 Α΄/28.05.2013) ιδρύονται δύο Σχολές στο Γ.Π.Α., η Σχολή Αγροτικής Παραγωγής, Υποδομών και Περιβάλλοντος και η Σχολή Τροφίμων, Βιοτεχνολογίας και Ανάπτυξης. Το Τμήμα μετονομάζεται σε Τμήμα Βιοτεχνολογίας και υπάγεται στη Σχολή Τροφίμων, Βιοτεχνολογίας και Ανάπτυξης, του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών [7]. Από 01.09.2019 το Τμήμα Βιοτεχνολογίας [8] εντάσσεται στη Σχολή Εφαρμοσμένης Βιολογίας και Βιοτεχνολογίας [9]. Κατά το Ακαδ. Έτος 2019-2020 το Τμήμα συμπληρώνει τριάντα χρόνια λειτουργίας και εγγράφηκαν στον πρώτο κύκλο σπουδών του 118 φοιτητές· στο δεύτερο κύκλο σπουδών ο συνολικός αριθμός εγγεγραμμένων μεταπτυχιακών φοιτητών είναι 35 και στον τρίτο κύκλο σπουδών του Τμήματος ο αριθμός των εγγεγραμμένων υποψηφίων διδακτόρων είναι 40 [10]. Η ιστοσελίδα του Τμήματος Βιοτεχνολογίας βρίσκεται στη διεύθυνση gbt.aua.gr

Σημειώσεις:
1. Με τη δημοσίευση του Νόμου 1844, κατά την 22α Ιανουαρίου του έτους 1920 ιδρύεται η Ανωτέρα Γεωπονική Σχολή. Με το Ν. 672/1943 (Α’325) επανιδρύεται και ονομάζεται Ανωτάτη Γεωπονική Σχολή Αθηνών, Α.Γ.Σ.Α. Στο τέλος της δεκαετίας του 1980 ακολουθεί η μετονομασία της Σχολής σε Γεωργικό Πανεπιστήμιο Αθηνών με το Π.Δ. 377/14.06.1989, ενώ παράλληλα ιδρύονται επτά ανεξάρτητα Τμήματα που χορηγούν (πλην του γενικού Τμήματος) ενιαίο πτυχίο. Με το νόμο 1892/31.07.1990 κυρώνεται το Π.Δ. 377/89 και το μέχρι τότε πτυχίο Γεωπονικών Σπουδών καθιερώνεται σε Πτυχίο Γεωπόνου. Στις 20.06.1995 (ΦΕΚ 130) το Γεωργικό Πανεπιστήμιο Αθηνών όπως προβλέπεται από τις διατάξεις του άρθρου 1 παρ. 2 του Π.Δ. 377/89 (Α’166) μετονομάζεται σε Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών. Όπως αναφέρει ο τότε Πρύτανης Καθηγητής Μ. Λουκάς «…με τη μετονομασία αυτή κατέστη δυνατή η επανασύνδεση της ιστορικής συνέχειας του Πανεπιστημίου μας και η οριστική εξάλειψη κάθε σύγχυσης στους υποψηφίους και στην κοινή γνώμη όσον αφορά στο επίπεδο σπουδών του».
2. Πηγή: Εισήγηση του Προέδρου του Τμήματος Γεωργικής Βιολογίας και Βιοτεχνολογίας Καθηγητής Κ. Χολέβα, 75 Χρόνια Γ.Π.Α. 1920-1995, Έκδοση Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, (Ιούνιος 1996), Επιμέλεια έκδοσης Καθηγητής Μιχαήλ Λουκάς.
3. Στις 10.03.1992 είχε λάβει χώρα η αναγόρευση σε Επίτιμο Διδάκτορα του Τμήματος Γεωργικής Βιολογίας και Βιοτεχνολογίας του αείμνηστου Καθηγητή Φώτη Καφάτου. Στις 05.10.1992 έγινε η αναγόρευση σε Επίτιμο Διδάκτορα του Τμήματος Γεωργικής Βιολογίας και Βιοτεχνολογίας του Ακαδημαϊκού Καθηγητή κ. F. J. Ayala, University of California.
4. Μετονομασία Τμημάτων του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών, ΦΕΚ Α’ 128/23.06.1997
5. Πηγή: Περιοδικό Τριπτόλεμος, Τεύχος 4, Ιούνιος 1996, Γ.Π.Α.
6. Πηγή: Οδηγός Σπουδών 1998-1999, Τμήμα Γεωπονικής Βιοτεχνολογίας, Γ.Π.Α.
7. Η Σχολή Τροφίμων, Βιοτεχνολογίας και Ανάπτυξης, του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών που ιδρύθηκε το 2013 (ΦΕΚ Α’ 119/28.05.2013) συγκροτείτο από το Τμήμα Βιοτεχνολογίας, το Τμήμα Επιστήμης Τροφίμων & Διατροφής του Ανθρώπου και το Τμήμα Αγροτικής Οικονομίας & Ανάπτυξης.
8. Στο Τμήμα είναι νομοθετημένα τα ακόλουθα Εργαστήρια: ― Εργαστήριο Κυτταρικής Τεχνολογίας, ΦΕΚ Α΄1310/01.07.2015 ― Εργαστήριο Μοριακής Βιολογίας, ΦΕΚ Α΄46/21.03.1991 ― Εργαστήριο Ενζυμικής Τεχνολογίας, ΦΕΚ Α΄46/21.03.1991 ― Εργαστήριο Γενετικής, ΦΕΚ Α’80/12.05.1961 ― Εργαστήριο Φυσικής, ΦΕΚ Α’17/17.01.1920.
9. Ίδρυση και κατάργηση Σχολών, N. υπ’αριθμ. 4589, ΦΕΚ Α’13/29.01.2019.
10. Πηγή: Τμ. Α` Σπουδών-Μηχανογράφηση και Τμ. Γ’ Μεταπτυχιακών Σπουδών, Δ/νση Σπουδών και Φοιτητικής Μέριμνας, Γ. Δ/νση Διοικητικών Υπηρεσιών, Γ.Π.Α.
Το υλικό συγκέντρωσε και συνέταξε η μεταδιδακτορική ερευνήτρια του Εργαστηρίου Γενετικής Δρ. Αθηνά Ανδρέου.

Το Τμήμα Βιοτεχνολογίας από την ίδρυση του το 1989, έχει ως θεμελιώδεις στόχους την αξιοποίηση της εντυπωσιακής προόδου που έχει πραγματοποιηθεί στις Βιολογικές και συναφείς επιστήμες, με σκοπό την ανάπτυξη νέων και προηγμένων προϊόντων και υπηρεσιών, την παραγωγή, τη μετάδοση και την προαγωγή της γνώσης και επιστήμης με την έρευνα και τη διδασκαλία και συντελεί στην άρτια διαμόρφωση κατηρτισμένων και υπευθύνων επιστημόνων. Η συνεισφορά της Βιοτεχνολογίας είναι σημαντική στους τομείς της υγείας, βιομηχανίας, διατροφής, πρωτογενούς παραγωγής, ενέργειας, περιβάλλοντος και ποιότητας ζωής της σύγχρονης κοινωνίας. Στα 30 χρόνια λειτουργίας του, το Τμήμα Βιοτεχνολογίας έχει συνεισφέρει στην ακαδημαϊκή, οικονομική/παραγωγική, κοινωνική και πολιτισμική ανάπτυξη του ΓΠΑ και της χώρας δημιουργώντας και αναπτύσσοντας:

Α) Σε ακαδημαϊκό επίπεδο:

• Νέους τομείς και εξειδικευμένα γνωστικά αντικείμενα αλλά και άλλα διεπιστημονικά υψηλού επιπέδου ερευνητικά αντικείμενα, σε συνδυασμό με την εφαρμογή μοντέρνων τεχνολογιών, στο προπτυχιακό και μεταπτυχιακό πρόγραμμα σπουδών, για την κατάρτιση και τη διασφάλιση άρτιας επαγγελματικής σταδιοδρομίας στους φοιτητές.
• Συμφωνίες/συνεργασίες με εθνικά, ευρωπαϊκά και άλλα ξένα εκπαιδευτικά και ερευνητικά ιδρύματα για ανταλλαγή φοιτητών, νέων ερευνητών και τη μεταφορά και διάχυση της γνώσης.
• Επιμελείται της έκδοσης υψηλού επιπέδου επιστημονικών άρθρων, περιοδικών και βιβλίων σε εθνικό και διεθνές επίπεδο.

Β) Σε οικονομικό/παραγωγικό επίπεδο
• Υλοποιεί ερευνητικά προγράμματα χρηματοδοτούμενα από εθνικούς, ευρωπαϊκούς και άλλους ξένους οργανισμούς και παρέχει ερευνητικές θέσεις εργασίας σε νέους επιστήμονες.
• Παρέχει υπηρεσίες έρευνας σε παραγωγικούς φορείς, εθνικούς αλλά και της αλλοδαπής με συνεργασίες και παροχή υπηρεσιών σε άλλες ερευνητικές ομάδες, εντός και εκτός του ιδρύματος, για το χαρακτηρισμό ενός ευρέος φάσματος προϊόντων (ορθολογικός σχεδιασμός φαρμάκων, ενζύμων, γενετικών πολυμορφισμών, βιομιμητικών μορίων, ενζυμικών βιοαισθητήρων κλπ.).
• Συνεργάζεται με παραγωγικούς φορείς για τη μεταφορά τεχνολογίας και γνώσης για την ανάπτυξη νέων προϊόντων και εργαλείων βιοτεχνολογικού ενδιαφέροντος που αφορούν στη γενετική και τις εφαρμογές της, στη μοριακή βιολογία και τα κυκλώματα γονιδίων, στην εξέλιξη και τη γενετική τροποποίηση για την κατανόηση της λειτουργίας και ανάπτυξης των οργανισμών, στη λειτουργική γονιδιωματική, τη δημιουργία και ανάλυση διαγονιδιακών οργανισμών (ΓΤΟ), στη διαχείριση του γενετικού υλικού της πρωτογενούς παραγωγής μέσω της τεχνολογίας ανασυνδυασμένου DNA, στις ομικές τεχνολογίες, στη βιολογία βιοσυστημάτων, τη συνθετική βιολογία και την κυτταρική μηχανική, στις βιοδιεργασίες και την ενζυμομηχανική, στη μελέτη ενζύμων και πρωτεϊνών και τις εφαρμογές τους στις βιοεπιστήμες και τη βιομηχανία, στη βιοενέργεια μέσω χρησιμοποίησης ‘πράσινων οργανισμών’, στη βιοφυσική και τη βιοπληροφορική για την κατανόηση της δομής και λειτουργίας των βιομορίων και βιοσυστημάτων, στη νανοτεχνολογία, τους βιοαισθητήρες, τις μοριακές τεχνικές ως μεθόδους ανάλυσης και διάγνωσης, στην επανορθωτική ιατρική μέσω βλαστοκυττάρων, στη φαρμακευτική βιοτεχνολογία και την παραγωγή βιοπροϊόντων από ‘κυτταρικά εργοστάσια’.

Γ) Σε κοινωνικό και πολιτισμικό επίπεδο
• Οργανώνει Συνέδρια και επιστημονικές ημερίδες για τη μεταφορά και διάχυση της γνώσης προς την κοινωνία.
• Συμμετέχει σε συμβουλευτικές δράσεις ακαδημαϊκών σπουδών και επαγγελματικής αποκατάστασης για μαθητές, φοιτητές και νέους επιστήμονες.

ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΕΡΕΥΝΑΣ ΜΕ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ και ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΑΞΙΑ
- Βιομιμητικά μόρια - δεσμευτές και ανάπτυξη τεχνολογίας καθαρισμού ενζύμων και πρωτεϊνών.
- Ενζυμική μηχανική και Θεραπευτικά ένζυμα.
- Συμβολή και θεμελίωση του ρόλου ενζύμων στο φαινόμενο της ανθεκτικότητας των φυτών σε φυτοφάρμακα και στην θεραπεία του καρκίνου.
- Παρασκευή προϊόντων που ενισχύουν την προστιθέμενη αξία των φυσικών προϊόντων της εγχώριας χλωρίδας και παρουσιάζουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τη βιομηχανία φαρμάκων και τροφίμων όπως τα αντιοξειδωτικά ένζυμα και εκχυλίσματα με φαρμακοκαλλυντική και αντιγηραντική δράση
- Επιπλέον, έχουν μελετηθεί και προταθεί αγροχημικά προϊόντα νέας γενιάς που προσφέρουν σημαντικά στον περιορισμό της μόλυνσης και στην προστασία του περιβάλλοντος.
- Αυτόματη διάγνωση γενετικών ασθενειών των ζώων και του ανθρώπου και συσχέτιση γονιδιώματος και ασθενειών.
- Παγκόσμια πλατφόρμα ιχνηλασιμότητας γεωργικών προϊόντων μέσω επιτόπιας ανίχνευσης υπολειμμάτων φυτοφαρμάκων με βάση καινοτόμους βιοηλεκτρικούς βιοαισθητήρες και άμεσης καταγραφής και κοινοποίησης των αποτελεσμάτων μέσω smartphone στο διαδίκτυο.
- Ανάπτυξη νέων αντικαρκινικών πρωτεϊνών φυτικής προέλευσης μέσω βιοτεχνολογικών διεργασιών.